Myositis Ossificans: wanneer je spieren letterlijk verbenen
Stel je voor: je hebt een flinke kneuzing gehad aan je bovenbeen of bovenarm. Je denkt dat het vanzelf wel overgaat, maar weken later voel je nog steeds een harde, pijnlijke knobbel in je spier. Herkenbaar? Dan zou het zomaar eens kunnen gaan om Myositis Ossificans , een aandoening waarbij je spierweefsel gedeeltelijk verandert in botweefsel. Klinkt als iets uit een sciencefictionfilm? Het komt vaker voor dan je denkt, vooral bij sporters.
In dit artikel vertellen we je alles over Myositis Ossificans: wat het is, hoe het ontstaat, welke klachten je kunt ervaren en, natuurlijk, hoe je ervan kunt herstellen.
Wat is Myositis Ossificans precies?
Myositis Ossificans is een aandoening waarbij er botvorming ontstaat in spieren of zacht weefsel, meestal na een trauma. Het komt vaak voor na:
- Een harde stoot of kneuzing (bijvoorbeeld tijdens sport)
- Een spierscheur
- Chirurgisch ingrijpen
- Herhaaldelijke microtrauma’s
Het lichaam probeert het beschadigde weefsel te herstellen, maar slaat de plank mis: in plaats van spierweefsel groeit er botweefsel. Dit noemen we ook wel heterotope ossificatie.
Er zijn twee hoofdvormen:
- Posttraumatische Myositis Ossificans , de meest voorkomende, ontstaat na letsel
- Progressieve Myositis Ossificans (FOP), een zeldzame, genetische aandoening waarbij spontaan botvorming in spieren optreedt (dit behandelen we niet in dit artikel)
Hoe ontstaat het?
Het begint vaak met een kneuzing of spierscheur waarbij er een bloeding ontstaat in de spier. Normaal wordt dit bloed geleidelijk door het lichaam opgeruimd. Maar bij Myositis Ossificans reageert het lichaam afwijkend: het beschadigde gebied verandert langzaam in botachtig weefsel.
Factoren die dit proces kunnen uitlokken of versnellen:
- Te snel of intensief belasten na het letsel
- Geen goede wondverzorging of revalidatie
- Herhaalde klappen op dezelfde plek
- Operaties of injecties in de spier
De meest getroffen spieren zijn:
- De quadriceps (voorzijde bovenbeen)
- De biceps (bovenarm)
- De hamstrings (achterzijde bovenbeen)
Wat zijn de symptomen van Myositis Ossificans?
De klachten ontwikkelen zich meestal binnen 2 tot 6 weken na het oorspronkelijke trauma. Eerst lijkt het op een gewone spierkneuzing, maar dan blijven de klachten aanhouden of verergeren.
Veelvoorkomende symptomen:
- Een voelbare, harde knobbel in de spier
- Pijn die niet weggaat of erger wordt
- Zwelling of lokale warmte
- Stijfheid of moeite met bewegen
- Krachtverlies in de spier
- Soms: een krakend gevoel bij beweging
In tegenstelling tot een gewone kneuzing verbetert de situatie niet vanzelf – de spier wordt letterlijk “hard als steen” op die plek.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Bij PhysiqCare starten we met een uitgebreid lichamelijk onderzoek en nemen we je blessureverleden onder de loep. Bij vermoeden van Myositis Ossificans verwijzen we je door voor beeldvorming:
- Echografie: om de verkalking in het spierweefsel te lokaliseren
- Röntgenfoto: toont de botvorming duidelijk vanaf ongeveer 3-4 weken na het letsel
- MRI of CT-scan: alleen bij twijfel of als andere diagnoses uitgesloten moeten worden
Belangrijk is om niet te snel te opereren of agressief te masseren in de vroege fase, omdat dat het proces juist kan verergeren.
Behandeling van Myositis Ossificans
De behandeling is afhankelijk van de ernst en het stadium van de botvorming. Gelukkig kan het in veel gevallen zonder operatie worden behandeld.
Conservatieve (niet-chirurgische) aanpak
Bij de meeste mensen kiest men eerst voor een conservatieve aanpak:
- Rust en bescherming van het aangedane gebied
- Fysiotherapie om mobiliteit en spierfunctie te behouden of herstellen
- IJs en ontstekingsremmers bij pijn of zwelling
- Rek- en strekoefeningen, maar géén diepe massage
Botweefsel dat ontstaan is, blijft vaak aanwezig, maar met de juiste therapie kunnen de klachten verdwijnen of sterk afnemen.
Chirurgische ingreep
In sommige gevallen is een operatie nodig:
- Als de botmassa zenuwen of bloedvaten afknelt
- Als de beweeglijkheid ernstig beperkt blijft
- Als er blijvende pijn en functiebeperking is
Operatie wordt pas minstens 6 maanden na ontstaan van de botmassa overwogen, om te voorkomen dat het opnieuw ontstaat.
Wat kan fysiotherapie voor je betekenen?
Fysiotherapie speelt een sleutelrol bij het herstel van Myositis Ossificans. Bij PhysiqCare stemmen we jouw behandelplan volledig af op jouw situatie, fase van herstel en doelen.
Onze fysiotherapie richt zich op:
- Pijnvermindering en zwellingcontrole
- Mobiliteit behouden van het gewricht en de spier
- Versterken van omliggende spieren
- Opbouw van belasting richting sport of werk
- Preventie van terugval of herhaling
We begeleiden je stap voor stap, met aandacht voor zowel het fysieke als mentale aspect van herstel.
Wat kun je zelf doen?
-Koelen na het trauma (de eerste 48 uur)
-Geen diepe massage of fricties op het aangedane gebied
-Vermijd vroegtijdig sporten of intensief belasten
-Volg je oefenschema trouw
-Houd contact met je therapeut over pijn en functie
Wat gebeurt er als je het niet behandelt?
Zonder goede aanpak kan Myositis Ossificans leiden tot:
- Chronische pijn
- Bewegingsbeperkingen
- Krachtverlies
- Blijvende botvorming in de spier
Hoe eerder je de klachten herkent, hoe beter de prognose. Snelle actie = sneller herstel.
Laat ons je helpen om weer soepel te bewegen
Myositis Ossificans is vervelend, maar zeker niet onverslaanbaar. Met de juiste zorg, rust én actieve begeleiding door een fysiotherapeut kun je de controle terugkrijgen over je lichaam. Bij PhysiqCare helpen we je met een behandelplan op maat, afgestemd op jouw klachten, jouw doelen en jouw tempo.
Twijfel je of je last hebt van Myositis Ossificans? Neem vandaag nog contact met ons op voor een intakegesprek.
Veelgestelde vragen over Myositis Ossificans
1. Is Myositis Ossificans gevaarlijk?
Nee, meestal niet. Het is wel vervelend en kan bewegingsbeperkingen veroorzaken als het niet goed behandeld wordt.
2. Hoe lang duurt het herstel?
Gemiddeld 6 tot 12 weken, afhankelijk van de ernst en het stadium. Soms blijft de botmassa aanwezig zonder klachten.
3. Kan ik blijven sporten?
Niet in de beginfase. Zodra de pijn afneemt en je spier weer functioneert, kun je langzaam opbouwen met begeleiding.
4. Komt het vaak voor bij sporters?
Ja, vooral bij contactsporten zoals voetbal, rugby of vechtsport, waarbij kneuzingen regelmatig voorkomen.
5. Moet het altijd geopereerd worden?
Nee, alleen bij ernstige of blijvende klachten. In de meeste gevallen is fysiotherapie voldoende.
