Wat is Duimbasisartrose? Alles wat je moet weten over deze veelvoorkomende duimaandoening

‍

Duimbasisartrose, ook wel duimartrose of CMC-1 artrose genoemd, is een vervelende, maar veelvoorkomende aandoening die vooral merkbaar wordt bij simpele handelingen zoals een pot opendraaien, een sleutel omdraaien of iets vastpakken. Herkenbaar? Dan is de kans groot dat je last hebt van slijtage aan het gewricht aan de basis van je duim.

Maar wat is het precies? Waarom komt het voor? En nog belangrijker: wat kun je eraan doen? In dit artikel leggen we alles uit in begrijpelijke taal, zodat jij precies weet waar je aan toe bent.

Wat is duimbasisartrose precies?

‍

Duimbasisartrose is een vorm van artrose die zich voordoet in het gewricht aan de basis van de duim, waar het eerste middenhandsbeentje en het trapeziumbotje samenkomen. Dit gewricht , het zogenaamde CMC-1 gewricht, is essentieel voor de bewegingsvrijheid van de duim. Het stelt je in staat om je duim te draaien, te buigen en te strekken, iets wat we dagelijks nodig hebben.

Bij artrose slijt het kraakbeen in dit gewricht. Dat kraakbeen werkt normaal gesproken als een soort schokdemper die de botten soepel over elkaar laat glijden. Als dat kraakbeen verdwijnt, ontstaat wrijving, ontsteking en uiteindelijk bot-op-bot contact. En dat… voelt niet prettig.

Veelvoorkomende symptomen van duimbasisartrose

‍

De klachten beginnen vaak geleidelijk, maar kunnen steeds erger worden. De symptomen verschillen per persoon, maar onderstaande signalen komen vaak voor:

1. Pijn aan de basis van de duim

Vooral bij bewegingen zoals knijpen, iets optillen of openen van een potje. Soms is de pijn continu aanwezig, ook in rust.

2. Stijfheid en verlies van kracht

De duim voelt minder soepel en het grijpen van voorwerpen gaat moeizamer. Je merkt dat je kracht verliest in je hand.

3. Zwelling en gevoeligheid

Het gebied rondom de duimbasis kan opzwellen en gevoelig zijn bij aanraking of druk.

4. Verminderde bewegingsvrijheid

Het wordt moeilijker om de duim volledig te bewegen of te draaien, wat dagelijkse taken belemmert.

5. Een zichtbare ‘bobbel’ bij het duimgewricht

Soms is er een duidelijke verdikking te zien door botvervorming of vochtophoping.

Herken jij (een paar van) deze klachten? Dan is het verstandig om actie te ondernemen.

Wat veroorzaakt duimbasisartrose?

De precieze oorzaak van artrose is niet altijd aan te wijzen, maar er zijn wél een aantal risicofactoren die je kans op duimbasisartrose vergroten:

Leeftijd

Artrose is een slijtageproces. Naarmate je ouder wordt, neemt de kwaliteit van het kraakbeen af. Duimbasisartrose komt vooral voor bij mensen boven de 45 jaar.

Geslacht

Vrouwen hebben vaker last van duimbasisartrose dan mannen. Hormonale veranderingen na de overgang kunnen hier een rol in spelen.

Eerdere blessures of overbelasting

Heb je ooit je duim verstuikt of gebroken? Dan is de kans groter dat je gewricht sneller slijt. Ook mensen met een beroep of hobby waarbij de duim intensief wordt gebruikt (denk aan kappers, muzikanten, of schilders) lopen meer risico.

Genetische aanleg

Artrose komt vaker voor in bepaalde families. Hebben je ouders of grootouders artrose? Dan heb je mogelijk een erfelijke gevoeligheid.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Bij aanhoudende duimpijn is het belangrijk om een arts of fysiotherapeut te raadplegen. De diagnose van duimbasisartrose gebeurt meestal via:

1. Lichamelijk onderzoek

De zorgverlener test de beweeglijkheid en stabiliteit van je duim en kijkt naar zwelling, stand van het gewricht en pijnpunten.

2. Röntgenfoto

Hierop is duidelijk te zien hoeveel kraakbeen er nog aanwezig is, of er botvervormingen zijn en hoe vergevorderd de artrose is.

3. Functionele tests

Hoe goed kun je een sleutel omdraaien? Hoeveel kracht heb je nog in je duim? Dit soort vragen helpen bij het vaststellen van de ernst.

Welke behandelmogelijkheden zijn er?

Het goede nieuws? Je hoeft er niet ‘gewoon mee te leren leven’. Er zijn verschillende behandelopties die jouw klachten kunnen verlichten en je levenskwaliteit verbeteren.

Niet-operatieve behandelingen

Fysiotherapie

Fysiotherapie is vaak de eerste stap. Je leert hoe je je duim op de juiste manier gebruikt en versterkt met gerichte oefeningen. Bij PhysiqCare werken we met op maat gemaakte oefenprogramma’s gericht op kracht, coördinatie en mobiliteit.

Spalk of brace

Een spalk stabiliseert het gewricht, vooral bij activiteiten. Dit voorkomt overbelasting en vermindert pijn.

Pijnstillers en ontstekingsremmers

Bij hevige pijn kunnen NSAID’s of paracetamol tijdelijk verlichting bieden. Altijd in overleg met je arts.

Injecties

Corticosteroïde-injecties kunnen ontstekingen en pijn tijdelijk verminderen. Dit is vooral nuttig bij acute klachten.

Operatieve behandeling

Als bovenstaande behandelingen onvoldoende helpen, kan een operatie uitkomst bieden. Denk aan:

• Trapeziectomie: Verwijderen van het aangetaste botje.
• Prothese: Een kunstgewricht wordt geplaatst.
• Artrodese: Het gewricht wordt vastgezet.

De keuze voor een operatie is afhankelijk van de ernst van de artrose, je leeftijd en je dagelijkse belasting.

Hoe kun je duimbasisartrose voorkomen of verergering tegengaan?

Helemaal voorkomen kun je het misschien niet, maar je kunt wél stappen zetten om je duimen zo gezond mogelijk te houden:

• Vermijd overmatige druk op je duimen (denk aan zwaar tillen of knijpen).
• Gebruik ergonomische hulpmiddelen (zoals een potopener of aangepaste schaar).
• Versterk de spieren rondom je duim met gerichte oefeningen.
• Luister naar je lichaam: pijn is een signaal, geen achtergrondgeluid.
• Beweeg regelmatig en gezond om je gewrichten soepel te houden.

Wanneer naar de fysiotherapeut?

Merk je dat dagelijkse handelingen steeds moeilijker worden door pijn of krachtverlies in je duim? Wacht dan niet langer. Een fysiotherapeut kan je helpen om klachten onder controle te krijgen én erger te voorkomen.

Bij PhysiqCare bieden we een multidisciplinaire aanpak: fysiotherapie, oefentherapie, ergotherapie en indien nodig samenwerking met een arts of orthopeed. Alles onder één dak – wel zo handig, toch?

Conclusie

Duimbasisartrose is een veelvoorkomende, maar behandelbare aandoening. Door de juiste diagnose, goede begeleiding en een actief behandelplan kun je klachten verminderen en je duim weer volop gebruiken. Of je nu pas net klachten begint te voelen of al langer rondloopt met pijn – je hoeft het niet alleen te doen.

Zet vandaag nog de eerste stap naar een pijnvrije duim

Laat duimbasisartrose niet je dagelijks leven beheersen. Neem contact op met ons team bij PhysiqCare voor een vrijblijvend intakegesprek. Samen bekijken we wat jij nodig hebt om je hand- en duimfunctie te verbeteren. Maak een afspraak via onze website of bel ons direct. Jouw gezondheid is onze zorg.

Veelgestelde vragen over duimbasisartrose

1. Is duimbasisartrose te genezen?
Nee, de slijtage zelf is niet te genezen. Wel kun je met behandeling de klachten sterk verminderen en het proces vertragen.

2. Hoelang duurt het voordat ik verbetering merk met fysiotherapie?
Dat verschilt per persoon, maar veel mensen merken na enkele weken al vermindering van pijn en verbetering van de functie.

3. Kan ik blijven sporten met duimbasisartrose?
Ja, mits je sporten kiest die je duim niet overbelasten. Je fysiotherapeut kan je hierin adviseren.

4. Wordt een spalk vergoed door de zorgverzekering?
Vaak wel, mits voorgeschreven door een arts of therapeut. Check dit bij je verzekering.

5. Moet ik geopereerd worden bij duimbasisartrose?
Niet altijd. Operatie is pas aan de orde als andere behandelingen onvoldoende effect hebben gehad.

‍