Schouderartrose / slijtage van het schoudergewricht

Schouderartrose, in de volksmond vaak schouder slijtage genoemd, ontstaat door het geleidelijk afnemen van de kwaliteit van het kraakbeen in het schoudergewricht. Dit kan leiden tot pijn, stijfheid en een verminderde beweeglijkheid van de schouder. Hoewel het minder vaak voorkomt dan knie- of heupartrose, kan het dagelijkse activiteiten zoals tillen, reiken of aankleden flink bemoeilijken.

Wat is schouderartrose?

De schouder bestaat uit de schouderkop van het bovenarmbot en de schouderkom van het schouderblad. Deze botdelen zijn bekleed met kraakbeen, dat dient als schokdemper en voor een soepele beweging zorgt.

Bij schouderartrose verslechtert de kwaliteit van het kraakbeen. Hierdoor ontstaat bot-op-bot contact, wat pijn veroorzaakt en de beweeglijkheid beperkt. Het lichaam reageert soms met osteofytvorming, waarbij extra botweefsel wordt gevormd om de druk over een groter oppervlak te verdelen. Dit kan echter extra pijn en beperking veroorzaken.

Oorzaken en risicofactoren

Schouderartrose ontstaat meestal geleidelijk bij mensen boven de 50 jaar door natuurlijke slijtage van het kraakbeen. Andere factoren die het risico verhogen zijn:

• Trauma of letsel, bijvoorbeeld door een val of ongeval
• Beschadiging van pezen of kraakbeen door eerdere blessures
• Afwijkingen binnen het gewricht die leiden tot verkeerde belasting
• Langdurige overbelasting of herhaalde bewegingen

Hoewel artrose vaker voorkomt op oudere leeftijd, kan het ook bij jongere mensen optreden als gevolg van letsel of structurele afwijkingen.

Klachten en symptomen

Mensen met schouderartrose ervaren vaak:

• Pijnlijke schouder bij beweging of belasting
• Start- of ochtendstijfheid, waarbij de schouder stijf aanvoelt na rust
• Krakende geluiden of gevoel (crepitaties) tijdens beweging
• Verminderde beweeglijkheid, zoals moeite met optillen of draaien van de arm

De klachten kunnen variëren in ernst en niet alle symptomen hoeven tegelijk aanwezig te zijn.

Diagnose

De diagnose wordt vaak gesteld door een combinatie van:

• Lichamelijk onderzoek, waarbij de schouder wordt getest op pijn en beweeglijkheid
• Röntgenfoto’s, waarmee versmalling van de gewrichtsspleet en eventuele osteofyten zichtbaar zijn

Een specialist kan aan de hand van deze informatie bepalen of er sprake is van schouderartrose.

Behandeling

Hoewel slijtage van kraakbeen niet teruggedraaid kan worden, is het mogelijk de schouder zo gezond en beweeglijk mogelijk te houden. Regelmatig, gedoseerd bewegen is essentieel:

• Kraakbeen werkt als een spons: bij belasting worden afvalstoffen afgevoerd, bij ontspanning neemt het kraakbeen voedingsstoffen op. Dit proces helpt het kraakbeen gezond te houden.

Fysiotherapie

Bij PhysiqCare Buytenwegh/Leyens helpt de fysiotherapeut met:

• Individuele oefenprogramma’s voor stabiliteit, spierkracht en beweeglijkheid
• Technieken voor pijnverlichting, zoals dry needling, fricties, myofasciale releasing, gewrichtsmanipulaties, medical taping, cupping en massage
• Begeleiding bij thuisoefeningen en activiteiten in onze medische fitnessruimte
• Zo nodig combinatiebehandelingen met acupunctuur, personal training, yoga of mentale coaching

Operatieve behandeling

Wanneer conservatieve behandeling onvoldoende resultaat geeft, kan een schouderprothese overwogen worden. In tegenstelling tot knie- of heupprotheses zijn de resultaten bij schouderprotheses minder voorspelbaar, waardoor eerst geprobeerd wordt de pijn conservatief te verminderen.

Veelgestelde vragen (FAQ)

1. Kan schouderartrose vanzelf verdwijnen?
Nee, het kraakbeen kan niet herstellen, maar beweging en fysiotherapie helpen de schouder soepel en pijnvrij te houden.

2. Welke sportactiviteiten zijn geschikt bij schouderartrose?
Lichte, gedoseerde oefeningen zoals zwemmen, wandelen of fietsen zijn geschikt; zwaar tillen en intensieve overhead bewegingen moeten worden beperkt.

3. Helpt fysiotherapie echt bij schouderartrose?
Ja, fysiotherapie vermindert pijn, verbetert bewegingsvrijheid en versterkt de omliggende spieren.

4. Wanneer is een operatie noodzakelijk?
Wanneer conservatieve behandeling onvoldoende verlichting biedt en dagelijkse activiteiten ernstig beperkt zijn, kan een schouderprothese overwogen worden.

5. Kan ik nog volledig functioneren met schouderartrose?
Ja, met aangepaste oefeningen, pijnmanagement en fysiotherapie kunnen de meeste mensen hun dagelijkse activiteiten blijven uitvoeren.

‍