Degeneratief Meniscusletsel: Mediaal en Lateraal
De knie is een van de meest gebruikte gewrichten in het lichaam en speelt een cruciale rol bij dagelijks bewegen, sporten en zelfs eenvoudige activiteiten zoals traplopen of hurken. In het kniegewricht bevinden zich twee halvemaanvormige structuren: de binnenste (mediaal) en buitenste (lateraal) meniscus. Deze menisci zorgen voor stabiliteit, schokdemping en een gelijkmatige drukverdeling.
Bij degeneratief meniscusletsel neemt de kwaliteit van deze structuren af door veroudering en langdurige belasting, waardoor pijn, stijfheid en bewegingsbeperkingen kunnen ontstaan.
Wat is degeneratief meniscusletsel?
De menisci bestaan uit vezelig kraakbeen en functioneren als “schokdempers” tussen het dijbeen en het scheenbeen. Ze verdelen de druk over het kniegewricht, beschermen het kraakbeen en geven het lichaam informatie over de positie van de knie (proprioceptie).
Bij degeneratieve slijtage, die vaak begint rond het 30e levensjaar, verliezen de menisci hun elasticiteit en stevigheid. Dit kan leiden tot scheuren, pijn bij belasting en soms bewegingsbeperkingen wanneer een losgekomen fragment in het gewricht schiet, ook wel slotklachten genoemd.
Oorzaken en risicofactoren
Degeneratief meniscusletsel ontstaat meestal geleidelijk, zonder duidelijk trauma. Factoren die bijdragen aan slijtage zijn:
- Leeftijd: Naarmate we ouder worden, neemt de kwaliteit van het kraakbeen af.
- Langdurige overbelasting: Zwaar werk of intensief sporten kan het kraakbeen extra belasten.
- Sportactiviteiten: Vooral draaibewegingen van de knie bij voetbal, tennis of skiën.
- Gewrichtsaandoeningen: Artrose kan het risico op meniscusdegeneratie verhogen.
- Overgewicht: Extra belasting op het kniegewricht versnelt slijtage.
Het resultaat is een knie die gevoelig is voor pijn, zwelling en instabiliteit bij bewegingen zoals hurken, traplopen of draaien op de knie.
Klachten en symptomen
Mensen met degeneratief meniscusletsel ervaren vaak:
- Pijn aan de zijde van de aangedane meniscus, vaak bij belaste kniebuigingen of draaibewegingen.
- Stijfheid en verminderde beweeglijkheid van de knie.
- Zwelling na activiteit.
- Slotklachten: de knie kan tijdelijk “vastzitten” door een losgeworden fragment.
- Moeite met activiteiten zoals traplopen, hurken of wandelen over oneffen terrein.
De klachten treden meestal geleidelijk op, maar kunnen plotseling verergeren bij een scheur of blokkade in het gewricht.
Diagnose van degeneratief meniscusletsel
De diagnose begint met een grondige anamnese en lichamelijk onderzoek door een fysiotherapeut of orthopeed. Hierbij wordt gekeken naar:
- Locatie van pijn en zwelling
- Beperkingen in beweging
- Eventuele slotverschijnselen
Specifieke testen, zoals de McMurray-test of compressietesten, kunnen de aanwezigheid van een meniscusscheur bevestigen. Voor een definitieve diagnose kan een MRI-scan worden ingezet, waarmee de meniscus en omliggende structuren duidelijk in beeld worden gebracht.
Behandeling
Conservatieve fysiotherapie
Degeneratieve meniscusletsels kunnen niet worden teruggedraaid, maar fysiotherapie helpt pijn te verminderen, de mobiliteit te verbeteren en verdere slijtage te vertragen. Bij PhysiqCare Buytenwegh/Leyens in Zoetermeer zetten we bewezen behandelmethodes in, waaronder:
- Oefeningen voor stabiliteit en spierkracht van bovenbeen, bilspieren en core
- Proprioceptieve training om balans en kniecontrole te verbeteren
- Dry needling, fricties en myofasciale releasing om pijnlijke spierpunten te behandelen
- Medical taping en cupping voor tijdelijke pijnverlichting en ondersteuning
Daarnaast ontvangt u een op maat gemaakt oefenprogramma voor thuis, zodat herstel en onderhoud optimaal worden ondersteund.
Operatieve behandeling
In sommige gevallen is chirurgie noodzakelijk:
- Arthroscopische meniscusresectie: verwijderen van losse meniscusfragmenten
- Meniscusherstel of -transplantatie: bij jongere patiënten of grotere scheuren
Uw fysiotherapeut begeleidt u vóór en ná de operatie om herstel en functie te optimaliseren.
Leefstijl en preventie
Regelmatige, gedoseerde beweging helpt het kniegewricht gezond te houden. Aanbevolen activiteiten zijn:
- Wandelen of fietsen
- Zwemmen
- Functionele krachttraining
Daarnaast kan gewichtbeheer en het vermijden van overbelasting verdere slijtage vertragen.
Fysiotherapie bij PhysiqCare
Onze deskundige fysiotherapeuten stellen samen met u een behandelplan op, afgestemd op uw persoonlijke situatie. Behandelopties combineren we indien nodig met:
- Acupunctuur
- Personal training
- Massage en cupping
- Mentale coaching en yoga
Zo stimuleren we niet alleen herstel, maar ook langdurige gezondheid van het kniegewricht.
Veelgestelde vragen (FAQ)
1. Kan degeneratief meniscusletsel vanzelf herstellen?
Nee, slijtage van de meniscus kan niet worden teruggedraaid. Wel kunt u met fysiotherapie pijn verminderen en functie verbeteren.
2. Hoe weet ik of ik een meniscusscheur heb?
Specifieke klachten zoals pijn bij draaibewegingen, zwelling en slotklachten kunnen wijzen op een scheur. Een MRI kan dit bevestigen.
3. Is een operatie altijd nodig?
Nee, veel patiënten verbeteren met conservatieve fysiotherapie. Operatie wordt alleen overwogen bij ernstige pijn, slotklachten of grote scheuren.
4. Welke oefeningen helpen bij meniscusdegeneratie?
Stabiliteitsoefeningen, spierkrachttraining van bovenbeen en core, en proprioceptieve oefeningen zijn effectief.
5. Kan ik blijven sporten met een degeneratief meniscusletsel?
Ja, met aanpassingen en een fysiotherapieprogramma kunt u veilig blijven sporten en dagelijkse activiteiten uitvoeren.