Gebroken enkel / enkelbreuk
De botten van de enkel kunnen op verschillende plaatsen breken. Een gebroken enkel, ook wel een enkelfractuur genoemd, is vrijwel altijd het gevolg van een ongeluk of val. Er is onmiddellijk hevige pijn en door zwelling wordt de enkel dik.
De enkel wordt gevormd door het scheenbeen, het kuitbeen en het sprongbeen. De onderste uiteinden van het scheenbeen en het kuitbeen vormen samen de enkelvork. Het sprongbeen wordt vanaf de buitenzijde door deze twee botten ingesloten. We noemen dit geheel het bovenste spronggewricht. Tot de enkel behoort in het algemene spraakgebruik ook nog het onderste spronggewricht dat zich onder het sprongbeen bevindt.
Beschrijving van de aandoening
Bij een enkelfractuur ontstaat er een breuk in een of meer botten van de enkel. In veel gevallen breekt het kuitbeen, maar ook op andere plaatsen kan de enkel breken. In ernstige gevallen breken botten op verschillende plaatsen tegelijk.
Er zijn verschillende onderverdelingen om een enkelbreuk te classificeren. Dit kan gebeuren aan de hand van het ontstaansmechanisme (enkelverzwikking, trap tegen het been, etc.) of op basis van de plaats waar de breuk zich bevindt.
Een veel gebruikte indeling voor de botbreuk is de zogenaamde Weber classificatie, hierbij wordt naar de hoogte van de breuk gekeken.
Weber a: een breuk laag in de enkelvork.
Weber b: net boven de enkelvork.
Weber c: hoog in het kuitbeen.
Dit is van belang, omdat tussen het kuitbeen en scheenbeen een bindweefselstructuur zit. Dankzij deze classificatie is er inzicht in de kans of deze bindweefselstructuur ook is gescheurd.
In de gehele Weber classificatie wordt voornamelijk naar het kuitbeen gekeken, maar het kan ook een dubbele breuk zijn van zowel het kuitbeen als het scheenbeen.
Oorzaak en ontstaanswijze
Een fractuur van de enkel ontstaat vrijwel altijd na een ongeluk of val. Een gebroken enkel kan ook ontstaan bij een ernstige verzwikking of bij een overtreding op het sportveld. De patiënt kan vaak duidelijk iets horen of voelen breken.
Klachten en verschijnselen
- Hevige pijn in of rond de enkel.
- Drukpijn op het (gebroken) bot.
- Bewegingen van de enkel zijn pijnlijk.
- De enkel is gezwollen (bloeduitstorting).
- Meestal is het niet mogelijk de enkel te belasten (het is onmogelijk meer dan 4 stappen te lopen op de aangedane enkel).
Diagnose
De diagnose wordt in eerste instantie gesteld aan de hand van het lichamelijk onderzoek en het verhaal dat de patiënt vertelt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde Ottawa ankle rules. Dit zijn een aantal richtlijnen die gebruikt worden om te bepalen of het maken van een röntgenfoto nodig is.
Er wordt gekeken naar drukpijn op een aantal specifieke plekken en of de patiënt nog een paar passen kan lopen. Als er een verdenking is op een breuk in de enkel of voet dan wordt deze meestal zichtbaar op de röntgenfoto.
Behandeling
Veel fracturen worden gezet zodat de botten weer netjes tegen elkaar aan staan. Daarna wordt er behandeld met gips. Dit duurt meestal 4-6 weken. In ernstiger gevallen kan operatief ingrijpen noodzakelijk zijn. Tijdens de operatie worden de gebroken botdelen weer goed op elkaar geplaatst en gefixeerd met schroeven en plaatjes.
Na de operatie volgt een periode van 6 weken waarin het been niet belast mag worden. Daarna wordt onder begeleiding van de fysiotherapeut de beweeglijkheid en belastbaarheid van de enkel weer opgebouwd.
De beweeglijkheid is door het gips fors afgenomen, maar deze is uitermate van belang voor een goed looppatroon en goed dagelijks functioneren. De belastbaarheid wordt door middel van oefentherapie en training opgebouwd tot het gewenste niveau. De gehele revalidatie tot sportniveau kan een jaar duren.
De revalidatie tijd is afhankelijk van de complexiteit van de breuk, het aantal weken gips en natuurlijk het niveau waarop de patiënt wil kunnen functioneren.
Fysiotherapie behandelingen bij PhysiqCare Buytenwegh/Leyens Zoetermeer.
Voor de bovenstaande fysieke klachten/diagnose kunt u terecht bij onze deskundige Fysiotherapeuten die u met een unieke fysio behandelmethode kunnen begeleiden naar een herstel. Door middel van een fysio intake brengen we uw persoonlijke situatie in kaart en stellen we met u een fysiotherapie behandelplan samen. Voor onze fysiotherapie behandelingen maken we gebruik van uit onderzoek bewezen behandelmethodes. Iedere persoon en situatie is uniek en waar nodig passen we dry needling, fricties, myofasciale releasing, gewricht manipulaties, medical taping, cupping, massages, revalidatie training enz. toe.
Mocht het nodig zijn dan kunnen we de fysiotherapie behandelingen combineren met onze andere gezondheidsdisciplines zoals; acupunctuur, personal training, massage, mentale coaching, cupping en yoga.
Ook ontvangt u huiswerkoefeningen van ons om thuis met uw herstel aan de slag te gaan. Daarnaast kunt u zich bij ons inschrijven voor medische fitness en kunt u zelf in onze fitness ruimte aan de slag met een op maat gemaakte programma om uw herstel verder te stimuleren.
